Bizim zaman gece yatana kadar onu anımızda markalarla iç içeyiz. Kahvemizi içerken, onu açtığımızda bilgisayarlarımız, elimizdeki akıllı telefonlarda, evimizde, seyahatlerde hep markalarımıza katılıyoruz. Peki bu markalardan en çok aklımızda kalanların güçlü markalar olması bir tesadüf mü? Kesinlikle değil.
Jeff Bezos'un CEO'su "Dünyanın en güçlü markalarından biri" Jeff Bezos "Markanız sizde değilken kullandığınız hakkında söyledikleridir" der. Tüketiciler, marka sahibinin markayı görecek ve marka, tercihlerin karşı marka sahibinin yüzü altında.
Güçlü marka nedir?
Markanın hukuki tanımı en kısa ifadesiyle "Bir diğer mal ve hizmetlerini, bir başka uygulamayı mal ve hizmetlerinden ayırt etmeye yarayan işaretlerdir." Buradaki sihirli kavram "ayırt etme" dir. Ayırt edicilik seviyesi ve özgünlük ne kadar yüksekse marka o kadar güçlüdür. Marka ve işaret, tescil ilişkilerini ve hizmetlerini ne kadar ilişkisizse o kadar güçlü; bunun tersine tescil ve kullanım mal ve hizmetlerin cinsini, niteliğini, miktarını, coğrafi kaynağını, kullanım ne kadar çağrıştırıyorsa o kadar zayıftır. Yine herkesin aklına gelmeyecek, anlamı herkesçe bilinmeyen kelime ve işaretlerden oluşan, yaratıcı bir çalışmanın ürünü olan markaların da ayırt edicilik gücü yüksek kabul edilir.
Markaların tescil işlemleri de tescil edersiniz sonra da başka kullanımlara karşı hukuki koruma elde etmek için güçlü marka olması son derece gereklidir.
Güçlü bir markanın yarattığı avantajlar
Kolay hatırlanabilir, rahat ve açık anlaşılabilir, özgün bir marka nedenlerinin akıtır ve gerekli ürün veya hizmetlerinin rakiplerinden ayrılır sağlayarak rekabet avantajı yaratır. İşletmenin faaliyetleri ve itibarı arttıkça markanın tanınırlığı artacaktır, bu marka marka sahibi tarafından yaratılmış marka ancak güçlü bir markaysa tanınmış hale gelmesi de daha hızlı olabilecektir. Zayıf markayı görme sebebinin zihninde marka sahibinin belirmesi daha güç altında.
Güçlü bir marka, tercihinin akıta daha kolay kalacak ürün ve hizmet sahibi kalitesi ve marka sahibi tarafından yaratılmış güçlü marka birleştiğinde markanın yakaladığı tanınırlık sürekliliği yakalayacaktır. Marka sahibinin ürün ve hizmetlerini daima geliştirme sektöründe marka sahibini teşvik etmektedir.
Bir marka seçerken ve yaratırken nelere dikkat edilecek?
Markanın seçiminde, marka sahibi pek çok alanda yatırımlar yapar. Bu yatırımlar arasında mutlaka hem bu yeni markanın ilgili mal ve hizmetleri ayırt edip edemediğini ortaya koyabilmek için hem de burada markanın bir başkasının marka hakkını ihlal edip etmediğinden emin olun.
Bir marka yaratırken gerekir markanın mutlaka
Kullanılacağı mal ve hizmetler arasından, nitelik, nicelik, kalite, coğrafi kaynak gibi eşsizlerini işaret eden tasviri bir işaret olup şart;
herkesin aklına gelebilecek nitelikte olup olmadığını;
daha önce tescil edilmiş ve kullanılmakta olan bir marka ile aynı veya karışıklığa yol açacak şekilde benzer olduğu, yani bir başkasının hakkını ihlal edip etmediği;
yasal düzenlemelerde sayılan diğer tescil ve kullanım engellerinden birini içerip içermediği
araştırılmalı ve risk raporu alınmalıdır.
Risklerle yüksek olduğu için önceden bir risk analizi ve hukuki inceleme yapılmadan. Bunlar arasında markayı seçmek zorunda kalmak, ambalajlama, pazarlama ve reklam faaliyetleri için harcanacak ekstra masraflar yanında hukuki ve cezai taleplerle karşılaşacağız ve daha kötüsü.
Kısacası kolay anlaşılabilen, ayırt edici, güçlü bir marka seçin hukuki, ticari ve itibari olarak pek çok avantajı beraberinde getiriyor. Güçlü bir marka, marka sahibinin rekabet avantajı sağlamasında en önemli faktörlerden oluşur. Bir marka yaratıldıktan ve kullanılmaya başlıyor sonra, marka sahibinin yatırım ve emekleriyle tanınmış hale gelebilir, güçlenebilir. Ancak daha henüz markanın yaratım işlemi için doğru işlemlerden geçilir ve kullanım için yasal ve ticari gerekliliklere uygun olup olmadığını, ayırt edicilik gücü ve kullanılabilirliği doğru araştırılırsa. Marka sahibinin markasını piyasaya sürerek önce karşılaşacağınız hukuki ve ticari engellerin önüne geçilebilir ve dahası markanın piyasaya sürülmesi ile karşılaşılabilecek riskler minimuma mevcuttur.
